Donuk Omuz (Frozen Shoulder , Omuz Periartriti)

Donuk Omuz ,Omuz hareketlerinin kaybı sonucu omuzun hareket edemez hale gelmesidir. Omuz periartritinde omuz ekleminin kapsülünde bir sorun vardır ve kısıtlılık kapsüldeki büzüşme ve yapışıklıklara bağlıdır. Kesin sebebi belli değildir. Çeşitli sebeplerle ağrı ve omuz hareketlerinde kısıtlılık ile başlayıp zamanla omuzun hareket edememe durumudur. Kolumuzu başımızın üstüne kaldıramayız, sırtımıza götüremeyiz, elbise giymekte zorlanırız. Omuz hareketleri ağrılıdır, omuz ağrısı özellikle geceleri daha belirgindir. Omuz eklemi dışındaki eklemlerde periartrit görülmez.

SEBEPLERİ NELERDİR?

Omuz bölgesinde yumuşak doku lezyonları, tendinitler, bursitler, şeker hastalığı, kalp krizi, boyun fıtığı ve kireçlenmeleri, kırık, omuz çıkığı, travmalar, omuzun uzun süre hareketsiz kalması başlıca sebepleridir, fakat bunların dışında çok farklı sebeplerle de gelişebilir. Omuz eklemi etrafındaki kapsülün ve çevresindeki dokuların elastik özelliğini kaybedip kalınlaşması ve sertleşmesidir. Ağrıdan dolayı omuz daha az hareket ettiğinden zamanla sertleşme ilerler ve omuz eklemi hareket edemez hale gelir.

Basit zedelenmeleri takibende başlayabilir. Bu durumun kireçlenme ile ilişkisi yoktur fakat olabilecek diğer hastalıklara karşı araştırılmalıdır. Boyun bölgesinde fıtık ve kireçlenme gibi omuz çevresindeki sinirlere baskı olan durumlarda sık görülür. Şeker hastalıklarda sık görülür ve tedavisi daha zordur. Yine ağrı eşiği düşük hassas kişilerde daha sık görülür. Çoğu zaman bir sebebe bağlı değildir.

HASTALIK NASIL SEYREDER?

Hastalık 3 dönemden oluşur.

1. dönem başlangıç dönemidir ağrı ve hareketlerde hafif kısıtlılık vardır. Hareket kısıtlılığı giderek artar. Ağrı özellikle geceleri fazlalaşır. Bu dönem 2-9 ay sürer
2- donma dönemi: ağrı nispeten azalmıştır hastalar kollarını daha rahat kullanabilirler, fakat omuz hareketleri tama yakın donmuştur. Bu dönem 4-9 ay kadar devam eder.
3- çözülme dönemi: yavaş yavaş düzelme olur. Bu süre 12-24 ay arasında değişmektedir.

Bu hastalık kimlerde görülür?

  • Kadınlarda görülme sıklığı daha fazladır (%70 kadınlarda görülür).
  • Boyun omurlarında bir bozukluk olabilir. Genellikle 40-65 yaşlarda görülür, ancak daha erken ve geç de görülebilir
  • Hastaların % 10-20 si diyabetlidir.
  • Aşırı zorlama, tekrarlayan hareketler, çarpma-düşme gibi sebeplerle başlayabilir
  • Kolu aşırı kullanmak, aşırı fiziksel aktivite, yarışmalı sporlar, ev hanımları, baş
  • üzeri seviyede çalışanlar (repetitif strain disorder, tekrarlayıcı travma bozukluğu)
  • Bazı hastalıklar (nörolojik hastalıklar, hipertiroidi, parkinson, depresyon gibi)
  • Hastaların çoğunda hiçbir sebep bulunamaz
  • Röntgen bulguları genellikle normaldir, tendon ve bursa kalsifikasyonları röntgende görülebilir, boyun röntgenleri mutlaka değerlendirilmelir. Ultrason ve MR bazı hastalarda ayrıntılı bilgi
  • verebilir.

Donuk Omuz Tedavisi

Hastalığın dönemine göre tedavi farklılık gösterir. Hastalık zaman içinde düzelme eğilimindedir, tedavi bu süreci kısaltmak amacını taşır. Bir defa tedavi edildikten sonra omuz hareket açıklığı korunmalıdır.

  • Ağrı kesici ve anti enflamatuar ilaçlar
  • Kas gevşeticiler
  • Soğuk veya sıcak tedavisi
  • Omuz içi enjeksiyonlar (lokal anestezikler veya steroidler kullanılabilir) erken dönemde pek çok hastada enjeksiyondan sonra dramatik bir iyileşme olur.
  • Fizik tedavi ve egzersizler omuz hareketlerinin tekrar kazanılmasını sağlar. Uzun tedavilere rağmen hastalık iyileşmezse cerrahi müdahale de gerekebilir. Cerrahi müdahale yapılsa bile uzun süreli rehabilitasyon programları uygulanmalıdır