Donuk Omuz (Frozen Shoulder, Omuz Periartriti)

Omuzun hareketsiz hale gelmesidir. Kesin sebebi belli değildir. Çeşitli sebeplerle ağrı, omuz hareketlerinde kısıtlılık ile başlayıp zamanla omuzun hareket edememe durumudur. Kolumuzu başımızın üstüne kaldıramayız, sırtımıza götüremeyiz, elbise giymekte zorlanırız ve omuz hareketleri ağrılıdır. Omuz eklemi dışında vücudumuzun başka bir bölgesinde görülmez.

Omuz bölgesinde yumuşak doku lezyonları, tendinitler, bursitler, şeker hastalığı, kalp krizi, boyun fıtığı ve kireçlenmeleri, kırık, omuz çıkığı, travmalar, omuzun uzun süre hareketsiz kalması başlıca sebepleridir, fakat bunların dışında çok farklı sebeplerle de gelişebilir. Omuz eklemi etrafındaki kapsülün ve çevresindeki dokuların elastik özelliğini kaybedip kalınlaşması ve sertleşmesidir. Ağrıdan dolayı omuz daha az hareket ettiğinden zamanla sertleşme ilerler ve omuz eklemi hareket edemez hale gelir. Basit zedelenmeleri takibende başlayabilir. Bu durumun kireçlenme ile ilişkisi yoktur fakat olabilecek diğer hastalıklara karşı araştırılmalıdır. Boyun bölgesinde fıtık ve kireçlenme gibi omuz çevresindeki sinirlere baskı hastalıklarda sık görülür. Şeker hastalıklarda sık görülür ve tedavisi daha zordur. Yine ağrı eşiği düşük hassas kişilerde daha sık görülür. Çoğu zaman bir sebebe bağlı değildir.

Hastalık 3 dönemden oluşur.

1. dönem başlangıç dönemidir ağrı ve hareketlerde hafif kısıtlılık vardır. Hareket kısıtlılığı giderek artar. Ağrı özellikle geceleri fazlalaşır. Bu dönem 2-9 ay sürer

2- donma dönemi: ağrı nispeten azalmıştır hastalar kollarını daha rahat kullanabilirler. fakat omuz hareketleri tama yakın donmuştur. Bu dönem 4-9 ay kadar devam eder.

3- çözülme dönemi: yavaş yavaş düzelme olur. Bu süre 12-24 ay arasında değişmektedir.

Kadınlarda görülme sıklığı daha fazladır. (%70 kadınlarda görülür)

Genellikle 40-65 yaşlarda görülür, ancak daha erken ve geç de görülebilir

Hastaların % 10-20 si diyabetlidir Aşırı zorlama, tekrarlayan hareketler, çarpma-düşme gibi sebeplerle başlayabilir

Kolu aşırı kullanmak, aşırı fiziksel aktivite, yarışmalı sporlar, ev hanımları, baş üzeri seviyede çalışanlar (repetitif strain disorder, tekrarlayıcı travma bozukluğu)

Bazı hastalıklar (nörolojik hastalıklar, hipertiroidi, parkinson, depresyon gibi)

Röntgen bulguları genellikle normaldir, tendon ve bursa kalsifikasyonları röntgende görülebilir, boyun radyografileri mutlaka değerlendirilmelir. Ultrason ve MR bazı hastalarda ayrıntılı bilgi verebilir.

Hastalığın dönemine göre tedavi farklılık gösterir. Hastalık zaman içinde düzelme eğilimindedir, tedavi bu süreci kısaltmak amacını taşır. Bir defa tedavi edildikten sonra omuz hareket açıklığı korunmalıdır.