Erişkinlerde Baş Ağrısı
Erişkinlerde Baş Ağrısı hemen hemen her toplumda çok sık görülen şikayetlerden biri olup, tekrarlayıcı baş ağrısı olan insanların oranı %70'lere varmaktadır. Yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemekle birlikte genellikle hayati tehlike oluşturmamaktadır. Ancak baş ağrısı;
Bazı durumlarda baş ağrısı ciddi ve tehlikeli bir hastalığın belirtisi olabilir.
- Aniden ortaya çıkmışsa ve şimdiye kadar yaşanan baş ağrılarının en şiddetlisiyse,
- Geçmiyor ve şiddeti artıyorsa,
- Çift ya da bulanık görmeye neden oluyorsa,
- Bulantısız kusmalar varsa,
- Daha önce olmadığı halde 50 yaşından sonra başlamışsa,
- Başa alınan bir darbe, travma ve kaza sonrası ortaya çıkmışsa,
- Ense sertliği ve ateş varsa
Baş Ağrısı Sebepleri
Baş ağrısı beyinde yapısal bir bozukluk olmaksızın (birincil) ortaya çıkabilir ya da beyni ve vücudu etkileyen başka hastalıklara bağlı olarak (ikincil) gelişebilir. Baş ağrısının yüzlerce sebebi vardır. Baş ağrısı herhangi bir hastalığa bağlı değilse kendisi bir hastalıktır. Tümör, kanama veya bir başka hastalığa bağlı ise bir hastalık değil bir hastalık belirtisi bir semptomdur.
Birincil baş ağrıları
- Migren
- Gerilim tipi baş ağrısı
- Küme baş ağrısı
- Diğer birincil baş ağrıları
İkincil baş ağrıları
- Baş ve/veya boyun travmasına bağlı baş ağrıları
- Baş ve/veya boyun damar hastalıklarına bağlı baş ağrıları
- Kafa içi damar hastalığı, damar dışı nedenlere bağlı baş ağrıları
- Madde veya madde yoksunluğuna bağlı baş ağrıları
- Mikrobik hastalıklara bağlı baş ağrıları (menenjit, ansefalit)
- Kan biyokimyasındaki bozukluklara bağlı baş ağrıları
- Göz, kulak, burun, sinüs, diş, ağız sorunlarına bağlı baş ağrıları
- Psikiyatrik bozukluklara bağlı baş ağrıları
Sık Görülen Baş Ağrıları
Gerilim Tipi Baş Ağrısı
Başı çevreleyen adalelerin kasılmasına bağlıdır ve sıklıkla başın tümünde ağrı hissedilir Ağrı; ağırlık, basınç hissi, sıkıştırma tarzındadır. 5-10 dakika kadar sürebileceği gibi günlerce aralıksız da devam edebilir. Bulantı, kusma, ışık ve sesten çok sık rahatsız olma gibi migren belirtileri yoktur.
Ağrılar genellikle günün ilerleyen saatlerinde öğleden sonra başlayıp uykuya dalmada güçlük oluşturabilir. Stres, anksiyete, endişe, depresyon, kas zorlanması, mesleki zorlanmalar, uyum bozuklukları, işinden memnun olmama, duruş bozuklukları, uzun süre araba kullanmak, oturarak çalışmak, klavye karşısında çalışmak; gerilim tipi baş ağrılarının sebepleridir.
Migren
Migren en sık rastlanan baş ağrılarından biridir. Türkiye'de 15-55 yaş grubu arasındaki kişilerde migren görülme sıklığı: kadınlarda %22, erkeklerde %11'dir. Genellikle pek çok migren hastasının ailesinde başka bir migren hastası daha bulunur.
Migren; Ataklar halinde seyreder (ataklar arasında baş ağrısı yoktur), tedavi edilmez ise 4-72 saat sürer, sıklıkla tek taraflıdır, zonklayıcı karakterdedir ve şiddetlidir, bulantı ve/veya kusma eşlik edebilir, ışığa ve sese hassasiyet vardır, fiziksel aktivite ağrıyı artırır, ağrı başlamadan önce skotom adı verilen, yanıp-sönen ışıklar, parlak ışıklar, zig-zag şeklinde çizgiler gibi görsel belirtiler olabilir.
Migreni Tetikleyen Faktörler;
- Bazı yiyecek ve içecekler (eski peynir, çerez, çikolata, yoğurt, soğan, incir, karaciğer, kafeinli yiyecek ve içecekler, tütsülenmiş ya da salamura balık/et, şarap),
- yaşam tarzı değişiklikleri (çok fazla ya da az uyumak, aç kalmak, fiziksel veya zihinsel yorgunluk, vardiya çalışması)
- adet dönemi, hava / mevsim / basınçdeğişiklikleri,
- titreşen / parlak / fluoresan ışıklar, parlak gün ışığı, kokular (parfüm, kimyasal maddeler, sigara), stres.
Küme baş ağrısı
Erkeklerde daha sıktır, Göz etrafında, zonklayıcı, şiddetli, dakikalar süren ancak gün içinde 15 dakika- 3 saat arasında defalarca tekrarlayan, o taraf gözde kızarıklık, yaşarma, o göz bebeğinde küçülme ve göz kapağında düşüklük, burunda tıkanıklık ve akmaya neden olan ağrılardır. Bu
nitelikteki ağrı kümeleri yılın belli zamanlarında 4-8 hafta boyunca devam eder.