Sırt Kireçlenmesi (Torakal Spondiloz , Dorsal Osteoartrit)

Sırt kireçlenmesi nasıl bir hastalıktır?

Sırt omurgası omurganın enaz hareket eden kısmıdır, bu nedenle dejeneratif ve travmatik hastalıklarda nispeten daha az etkilenir. Sırtta kireçlenme sırt omurgasının her aralığında görülmekle birlikte makaslama kuvvetine daha çok maruz kalan boyuna ve bele yakın kısımlarda daha sık görülür. Omurilik kanalı daha dar olduğundan çok küçük dejenerasyonlar bile daha şiddetli ağrılarla karşımıza çıkabilir.

Sırt kireçlenmesinin sebepleri nelerdir?

Duruş bozuklukları, oturarak çalışma, stres, titreşime maruz kalma, yaşlanma, trafik kazaları, yüksekten düşmeler, bel ve boyunda fıtık olması, genetik faktörler sırt osteoartriti oluşmasında önemli rol oynar. Bel bölgesindeki fıtıklara bağlı bel omurgasının esnekliğinin kaybolması sırta daha çok yük binmesine sebep olur. Daha önce bel cerrahisi geçiren hastalarda da sırt kireçlenmesi görülme riski artar.

Sırt kireçlenmesi belirtileri nelerdir?

Sırt kireçlenmesinde ağrı hastalığın bulunduğu bölgeye göre belirti verir. Sırt omurgasının üst tarafında bulunan dejenerasyonlar omuzlara, sırta, göğüs üst bölgelerine yayılan ağrılar şeklinde tezahür eder. Orta bölgelerdeki kireçlenmeler tek taraflı ya da iki taraflı kuşak tarzında yayılan ağrılara sebep olur. Ağrılar sırta, göğüs bölgesine, kürek kemikleri arasına, karın bölgesine yayılabilir. Sırt omurgasını alt tarafında bulunan dejenerasyonlar daha çok bacaklara, kasıklara yayılan ağrılara sebep olur. Nadiren mesane ve barsak fonksiyonlarını etkiler. Akut ağrılarda nefes alıp vermek bile ağrıya sebep olur.

Sırt kireçlenmesi teşhisi nasıl konulur?

Düz röntgen disk aralığındaki daralma hakkında fikir verir, ayrıca omurganın dizilimi ve fonksiyonel durumunu değerlendirmede oldukça faydalıdır. Kifoz, skolyoz gibi anomalileri değerlendirmek için düz röntgen çektirilir. Günümüzde omurga hastalıklarını en iyi değerlendirme yöntemi MR dır.

MR birçok ülkede pahalı bir yöntem olmasına karşın bizim ülkemizde oldukça ucuzdur. Damarlanmanın zenginliğinde dolayı sırt bölgesinde tümor ve enfeksiyon gibi hastalıklar omurganın diğer kısımlarına göre daha sık görülür. Bu sebeple sırt ağrısı ile gelen hastalarda ayırıcı teşhise varmak için sintigrafi ve bazı laboratuar tetkikleri de yapmak gerekebilir.

Sırt kireçlenmesi hangi hastalıklarla karışabilir?

Sırt kireçlenmesi; en çok sırt omurgası ve yumuşak dokularının hastalıkları ile karışır. Fibromiyalji sendromu, myofasial ağrı sendromları, postürel sendromlar, sırt fıtığı, osteoporotik sırt ağrısı en sık karıştırıldığı hastalıklardır. Gençlerde Scheuerman kifozu, orta ve ileri yaşlarda Forestier (DİSH) hastalığı sırt kireçlenmeleri ile karıştırılabilir. Sırt kireçlenmeleri interkostal nevralji, zona veya postherpetik nevralji ile sık karışır. Bazen iç organ hastalıkları da sırta vurabilir. Sırt bölgesi kanlanmasından dolayı tümor ve enfeksiyonların da sık görüldüğü bir yerdir. Bel ve boyun ağrıları da bazen sırta yayılabilir.

Sırt kireçlenmesi nasıl tedavi edilir?

Ağrının şiddetli olduğu dönemlerde hastanın dinlendirilmesi gerekir. Ağrı kesici ve kas gevşetici ilaçlar verilir. Günlük hayatın ve iş ortamının düzenlenmesi, omurga koruyucu tedbirlerin öğretilmesi önemlidir. Omurgada bir dizilim bozukluğu ya da aks bozukluğu varsa buna yönelik tedbirlerin alınması gerekir. Özel dizayn edilmiş omurga destek aparatlarında hastanın dinlendirilmesi ve omurgaya stretching uygulanması gerekebilir.

Sırtta bulunan adalelerdeki kontraksiyonu gidermek için İMS, ligament hasarı varsa proloterapi gibi az invazif enjeksiyon yöntemleri kullanılabilir. Nadiren epidural steroide gerek duyulur. Tedavi edici sıcak ve soğuk, elektroterapi, traksiyon, dekompresyon gibi tedavi yöntemleri çoğu hastayı iyileştirir. Sırt kireçlenmesinde cerrahi müdahaleye çok nadiren gerek duyulur. Nasıl tedavi yapılırsa yapılsın mutlaka bir egzersiz programı verilmelidir.

Sırt fıtığı nedir?

12 adet omurdan ve bunların arasındaki disklerden oluşan, omurganın en uzun ve en hareketsiz kısmını oluşturan sırt (dorsal, torakal) bölgesindeki disklerin taşmalarına sırt fıtığı, disklerin sıvı içeriğinin azalarak yıpranmasına sırt dejeneratif disk hastalığı, disk değişiklikleri ile birlikte omurlarında yıpranması ve yozlaşmasına sırt kireçlenmesi (dorsal ya da torakal spondiloz) denir. Aynı hastada bunların biri ya da hepsi beraber bulunabilir.

Omurlar arasında bulunan disklerin yozlaşması bel ve boyunda sık görülürken sırt bölgesinde çok daha az sıklıkta görülür. Sırt omurgasında görülen omurga ve disk yozlaşmalarına sırt kireçlenmesi denir. Bel ve boyun kadar yaygın olmasa da sık karşılaşılan ve genellikle gözden kaçan bir hastalıktır. Sırt omurgasında omuriliğin ve sinirleri geçtiği kanallar çok dar olduğu için çok küçük dejenerasyonlar bile ciddi ağrılara sebep olur.

Sırt bölgesinde dejeneratif değişiklikler bel ve boyun kadar olmasa da sık görülür. Sırt omurları arasında bulunan diskler daha incedir. Disk aralıkları daha azdır, bu bölgedeki omurlar ve diskler kaburgalar tarafında desteklendiği için daha az travmaya
maruz kalır.