Bursit

Bursit  yani Bursalar, bir eklemin ya da kemiğin çevresindeki yumuşak dokunun üzerinde oluşan içi sıvı dolu bir keseciklerdir. Bursit ise bu keselerden birinin iltihaplanmasıdır. Sık rastlanan bir hastalıktır. İki tür bursa vardır, birincisi tendonların (kiriş) kemiklere ya da eklemlere temas ettikleri yerlerdeki sürtünmeyi engelleyen, içi sıvı dolu çok küçük keseciklerdir.

Sadece diz ekleminde 15 civarında bursa bulunur. İkinci türdeki bursalar, bir kemik üstündeki yumuşak dokunun sürekli sürtünme ya da yaralanma sonuunda ortaya çıkarlar. İki tür bursanın da görevi tendonların, kemik üzerinde hareket ettikleri bölgelerde basıncı önlemektir. Bursit, bir bursanın kronik olarak uzun dönemde ya da akut bir biçimde şişmesi durumunda ortaya çıkar.

Belirtiler

Akut bursitlerde, bir kemik ya da eklem üzerinde sıcak, kırmızı ve ağrılı bir şişlik görülür. Çok şiddetli durumlarda belirtilere hareket güçlüğü de eklenebilir. Bursanın şişmesine sebep olan sıvı, keseyi çevreleyen hücreler tarafından salgılanır. Bu sarı renkli sıvıda, iltihaplanmanın etkisiyle kılcal damarlardan sızan kan da bulunabilir. Bakteriyel bir enfeksiyon varsa, kese içi
sıvısında bakteriler ve akyuvarlar da görülür. Bunlar, kese içinde irin oluştururlar. Kronik (uzun süreli, müzmin) bursitler ise ya akut bursitlerin tekrarlaması ya da tekrarlayan travmalar sonucunda bursanın şişmesiyle oluşur.

Bursitin sebepleri

Bir bursanın iltihaplanma sebepleri tam olarak bilinememektedir. Bursit, çocuklarda ve erişkinlerde aynı oranda görülür ama bazı insanlarda bursite yakalanma eğilimi daha fazladır. Sürtünme, bursanın ortaya çıkmasına sebep olabilir. Bazı meslekler ya da çalışma biçimleri, bursit gelişmesi için elverişli şartlar oluşturabilir. Dirseklerini masaya yaslayarak ders çalışan öğrencilerde,
dizlerinin ve dirseklerinin üzerinde sürünerek çalışan madencilerde, dizlerinin üzerinde yer silenlerde sık görülür.

Bazen hamalların ensesinde, omurga kemiği üzerinde; sabahtan akşama kadar tezgah başında oturan dokuma işçilerinin kalçalarında; diz çökerek çalışan bahçıvanların dizlerinde bursit olabilir. Bursit oluşumunda mesleki ve spotif zorlanmaların yanında kişisel yatkınlığın da önemi vardır, çünkü bazı insanlarda bursit, öteki insanlara oranla çok daha çabuk oluşmaktadır. Daha ender görülen durumlarda bursit, ya bursadaki ya da eklemlerdeki bakteriyel iltihaplanmayla ortaya çıkar. Romatoid artrit, gut, reiter hastalığı gibi iltihaplı romatizmal hastalıkların seyri esnasında bursit görülebilir.

Tedavi

Akut bursitin tedavisi, bursanın iltihaplı olabileceği ya da daha ender görülen sebeplerle ortaya çıkmış olabileceği hesaba katılarak, uzman bir hekim tarafından yapılmalıdır. Sebep belli değilse ya da bursit sürtünme ya da aşırı kullanma dolayısıyla ortaya çıkmışsa, hastalıktan etkilenmiş olan eklemin (ya da bölgenin) dinlendirilmesi işe yarar. Ağrı varsa tedaviye ağrı kesiciler eklenir. Bakteriyel bir enfeksiyon varsa antibiyotikler kullanılmalıdır. İltihabı geriletmek için soğuk uygulamalar yapılabilir.

Ancak buz torbası kullanırken, etkilenmiş bölgeyi yakacak kadar soğuk olmamasına dikkat edilmelidir. Buz torbasını kaldırdıktan sonra şişkinliği azalmış olan bölge yarım saat, esnek bantla sarılmalıdır. Eğer bu yöntemle şiş hafifletilirse, her dört saatte bir uygulama tekrarlanabilir. Bursa içindeki sıvının boşaltılması, bursa içi kortizon enjeksiyonları, bandajlama, soğuk uygulama çoğu hastada sonuç aldırır. İnatçı vakalarda bursanın cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.