ADHEZİV KAPSÜLİT (OMUZ PERİARTRİTİ, DONUK OMUZ)

Donuk Omuz Adheziv kapsülit, ağrı ile başlayan ve giderek omuz ekleminin bütün yönlere olan aktif ve pasif hareketlerinde kısıtlılığına yol açan bir sendromdur. Sağlıklı insanların % 2-3 ünde görüldüğü bildirilmektedir. 40 yaşın altında nadir görülür. Yumuşak doku sertliğine bağlı olarak hareket kısıtlılığı gelişir. Omuz periartriti, donuk omuz, skapulohumeral periartrit, Duplay periartriti olarak da isimlendirilmiştir. Birincil adheziv kapsülit bir sebep olmaksızın ani başlayan eklem hareket kısıtlılığı ile ortaya çıkar.

İkincil olarak ise bazı zemin hazırlayıcı faktörleri takiben veya bazı hastalıklarla birlikte oluşur. Rotator kaf (omuzu döndürücü kaslar) yırtıkları, omuz travmaları, yumuşak doku travmaları, uzamış hareketsizlik gibi sebeplerin yanısıra, diyabetes mellitus, hipertiroidi, akciğer hastalıkları, myokard infartüsü, servikal omurga lezyonları, felç gibi hastalıklarda görülebilir. Diyabetik hastalarda donuk omuz sıklığı %10-20 oranında, insüline bağımlı diyabetik hastalarda ise %36 oranında görülmektedir.

Donuk Omuz Fizik muayenede omuz eklemi hareketlerinde kısıtlılık ve hassasiyet bulunur. Omuz eklem kısıtlılığına bağlı olarak normal skapulotorasik oran bozulur. Ayırıcı tanıda artrografi değerlidir. Hastalığın seyri 3 evreye ayrılır.

Evre 1- Ağrılı faz: Ağrının şiddetli olduğu ve omuz hareketlerinde kısıtlılığın yavaş yavaş başladığı evredir. İstirahatte ve gece ağrı artar. Kas spazmı gelişir ve bu fazın sonuna doğru hareket kısıtlılığı belirginleşir. Yaklaşık olarak 3-8 ay sürer.

Evre 2– Yapışma fazı: Ağrı bu fazda azalır, ancak eklem hareket kısıtlılığı giderek artar. 4-6 ay sürer.

Evre 3– Çözülme fazı: Ağrı azalır, eklem hareketleri yavaş ve dereceli bir şekilde düzelmeye başlar. Bütün hastalık dönemi 1-3 yıl sürebilir. Donuk omuzda tedavinin amacı ağrının kontrolü ve eklem hareket açıklığının kazanılmasıdır. Nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar, analjezikler, ısı modaliteleri ve TENS kullanılabilir. Eklem kapsülü kontraktürünü gidermek için pasif germe egzersizleri uygulanır. Codman egzersizleri, eklem hareket açıklığının kazanılmasında kullanılan egzersizlerdir.

Egzersiz sırasında eklemin aşırı zorlanması inflamasyon cevabını arttıracağından sakıncalıdır. Lokal steroid enjeksiyonu uygulaması, kapsüler distansiyon, anestezi altında manüplasyon uygulanan diğer yöntemlerdir. Konservatif tedaviye 12-16 haftalık bir sürede cevap alınamazsa ve ilerleme saptanırsa cerrahi tedavi seçilir. Artroskopik gevşetme son zamanlarda en sık uygulanan tekniktir.