TRİGEMİNAL NEVRALJİ (TGN)

Trigeminal sinir sensorial (duyusal) ve motor bir sinirdir. Üç dalı vardır. Oftalmik dalı alın, korneanın üst yarısı, kaşları innerve eder. Maxillar dal korneanın alt yarısını, elmacık kemikleri ve maxiller sinüsleri innerve eder. Mandibular dal ise alt çenenin sinirlerini oluşturur.

Trigeminal sinir çiğneme kaslarının (masseter, temporal, pterigoid) sinirleridir. TGN, tipik olarak 50 yaşın üzerindeki hastalarda şimşek çakar gibi, saniyeler ve dakikalar süren ağrı yapar. En sık 2. ve 3. dalı birlikte, daha az olarak 2. dalı ve en az 1. dalda tutulma olur. Ağrı % 95 tek taraflıdır. 40 yaşın altında nadirdir. Bu durumda multipl skleroz (MS) gibi nörodejeneratif hastalıklar hastalıklar, yada tümor düşünülmelidir. Bilateral tutulum varsa MS akla gelmelidir.

Çiğnemek, dokunmak, tıraş olmak, rüzgara maruz kalmak ağrıyı tetikler. TGN küme tipi baş ağrısı ile karışabilir, küme baş ağrısında göz kapağında düşme, burun nezlesi ve göz yaşarması vardır. 1-3 saat kadar sürer. TGN nin tedavisi zordur. Tedricen arttırılan 600-1200 mg’a kadar çıkılan karpamazepin, 150-400 mg lamotrigon, 1600-3600 mg gabapentin etkili olabilir. Ayrıca, valproik asit, fenition verilebilir. Trigeminal sinir dağılım sahasına botox yapılabilir. Botox enjeksiyonu hastaların %50-70'inde etkilidir. Cerrahi olarak sinir ve bu sinire baskı yaptığı düşünülen sinir arasına yastıkçık konulabilir. Ayrıca alkol, fenol ya da radyofrekans ile sinir harabiyeti oluşturulabilir. Ancak bu tedavilerin yan etkileri daha fazladır.