Temporal Arterit (Yaşlılarda Görülen Baş Ağrısı)

Temporal Arterit (Yaşlılarda Görülen Baş Ağrısı) ,Temporal arterit, temporal atardamarların (şakak atardamarı) iltihaplanması sonucu oluşan hastalıktır. Dev hücreli arterit olarak da bilinir. Bu durumdan genelde en çok temporal atardamarlar etkilenmekle birlikte, vücuttaki diğer damarları da etkileyebilir. Kadınlarda dört kat daha fazla görülür. 60 yaşın üzerinde görülme sıklığı artar.

Bir bağışıklık sistemi hastalığı olan temporal arterit, bağışıklık sisteminin arter hücrelerini hedef seçmesi sonucu ortaya çıkar, bunun sonucunda atardamarlarda (arter) iltihaplanma oluşur. Bu hastalık genelde şakağa, göz çevresine yakın damarları hedef alsa da, vücuttaki herhangi bir bölgeyi de etkileyebilir. Beyne kan pompalanmasını etkilediği için, semptomları gözler, yüz ve baş kısmı başta olmak üzere vücudun diğer bölgelerini de etkileyebilir.

 

 

Temporal arterit çok yaygın olmasa da, kan damarlarının iltihaplanmasına sebep olan vaskülitlerin (damar iltihabı) en sık görülenlerinden biridir.

Temporal arterit tedavisi mümkündür, fakat tedaviye erken safhalarda başlanmazsa felç ve körlüğe varabilecek ciddi problemlere yol açabilir.

Temporal arterittakibindesedimantasyonve CRP düzeyleriyaygınolarakkullanılmaktadır.

Temporal Arterit Nedenleri ve Risk Faktörleri

Bu hastalığın belirli bir nedeni yoktur. Yine de, bu hastalığa yakalananların büyük kısmı 50 yaş ve üzerinde olduğu için, sebebinin yaşlanma olduğu düşünülmektedir.

Risk Faktörleri

Aşağıdaki durumlar temporal arterit olma riskinizi arttırabilir:

  • Yaşlılık
  • Ailede temporal arterit hastası bir yakınınızın olması
  • Romatizmalpolimiyalji (polimiyaljiaromatika)
  • Kadın olmak

Başlıca şikayetler;

Kafanın arkasında veya bir bölgesinde sızlama ve kafa derisinin dokunmaya karşı hassaslaşması belirtileri temporal arteritin belirleyici belirtileridir.

  • Aşırı terleme
  • Ateşin yükselmesi
  • Nedeni bilinmeyen ateş
  • Çiğneme sırasında çenede kesintili acı, çiğneme ağrısı
  • İştah kaybı
  • Kas ağrısı
  • Kalçalarda, boyunda, omuzlarda ve kollarda tutukluk ve ağrı, omuz ve kalça kuşağında ağrı. Hastalık çoğu zaman polimiyaljia romatika ile birlikte seyreder
  • Aşırı yorgunluk ve zayıflık hissi
  • Çift görme
  • Bulanık görme
  • Gözlerin birinde veya ikisinde görme kaybı
  • Diş etlerinde kanama
  • Duyma kaybı
  • Eklemlerde tutulma
  • Yüz bölgesinde acı

Komplikasyonlar

Görme kaybı dev hücreli arteritin en sık ve ciddi iskemik komplikasyonu olup, en önemli nedeni gecikmiş teşhis ve tedavidir. Temporal arterit tanılı hastaların %35'inde kalıcı görme kaybından yaklaşık 10 ay önce sistemik hastalık semptomlarının başladığı bildirilmiştir. Temporal arterit zamanında tedavi edilmezse komplikasyonlar ortaya çıkabilir;

  • Vücudun diğer bölgelerindeki damarlarının zarar görmesi ve iltihaplanması
  • Damar genişlemesi, özellikle aort damarında
  • Görme kaybı
  • Göz kaslarının zayıflaması
  • Felç
  • Körlük

Yine de, risk bölgesinde bulunan insanların hastalığa hiç yakalanmama şansı da mevcuttur.

Temporal Arterit Tedavisi

Temporal arteritin ideal bir tedavisi yoktur. Dolayısıyla, tedavinin öncelikli amacı düzensiz kan akışı sonucu dokularda meydana gelen zararı gidermektir.
Kortikosteroid tedavisi; her ne kadar ciddi yan etkileri olsa da TA ve PMR için en uygun tedavi yeterli dozda yapılacak kortikosteroid tedavisidir.