Omuz Ağrısı
Omuz ağrısı sık görülür mü?
Omuz ağrısı bel ve boyun ağrılarından sonra 3. sıklıkta görülen bir problemdir. Omuz ağrısı özellikle kolunu kullanarak çalışan kişilerde doktora başvurma nedenleri arasında ilk sıralarda yer alır
Omuzun anatomisi kısaca nasıldır?
Omuz ağrısının sık görülmesinin en önemli nedenlerinden biri omuz ekleminin insan vücudunun en hareketli ve en karmaşık eklemi olmasıdır. Omuz eklemi köprücük, kürek ve kol kemiği sayesinde oluşturulur . Eklemin sağlam bir yapısının olmasında bu kemik yapıların çok fazla katkısı olmaz; bunu eklem etrafındaki yumuşak dokular sağlarlar. Bu durumda omuzda yumuşak doku lezyonlarının sık görülmesine neden olur. Omuz ekleminin etrafındaki yumuşak dokular kapsül, ligaman, tendon, bursa ve kaslardan oluşmaktadır.
Omuz eklemini çevreleyen kapsül dediğimiz bir eklem kılıfı bulunur. Kapsülde yapışıklığa neden olan durumlarda donuk omuz hastalığı ile karşı karşıya kalırız. Bu kapsülün üzerinde ligaman dediğimiz eklemini oluşturan kemikleri birbirine bağlayan bağlar vardır.
Bu bağlarda ki aşırı zorlanma veya gevşeklik sonucu omuz ekleminin çıkık ve yarı çıkıkları oluşur. Bu bağların üzerinde de omuz eklemini hareket ettiren kasların tendonları bulunur. Bu tendonları omuzu hareket ettiren kasların kemiğe tutunmasını sağlayan kirişler olarak izah edebiliriz. Omuzu çevreleyen döndürücü manşet (rotator kaf) denilen 4 önemli tendon vardır ve yırtıkları dolayısıyla çok önem kazanırlar.
Vücudumuzun en hareketli olan omuz ekleminin daha rahat hareket etmesini sağlayan subakromiyal bursa dediğimiz vücudun en büyük keseciklerinden biri bulunur. Bu yapıda iltahaplı romatizmalarda, omuzu kötü kullandığımız durumlarda iltihaplanarak sorunlara neden olabilir. Bu bursanın da üzerinde omzumuzun şeklini veren en güçlü kaslardan biri olan deltoid kası bulunur.
Omuz ağrının nedenleri nelerdir?
En sık karşılaştığımız omuzun kendi yapılarından kaynaklanan omuz ağrılarıdır. En başta omuzun tendonlarını ilgilendiren sıkışma sendromu diye tanımladığımız patoloji gelmektedir. Donuk omuz, tendonlara kireç birikimi ile oluşan kalsifik tendinitler, omuz gevşekliği ya da omuzun yarı çıkıkları, miyofasyal ağrı sendromu denilen omuzun çevresindeki kaslara bağlı zorlanma ağrıları en çok görülen problemlerdir. Omuz çevresi kasların sinirlerinin hasarına bağlı olarak da omuz ağrıları görülebilir ve omuzda kuvvetsizlik, zayıflık daha ön plandadır. Daha az karşılaştığımız nedenler ise omuz dışı yapılardan kaynaklanan ağrılardır. İltihaplı romatizmaların çoğunluğu omuzu etkilemektedir. Akciğerin üst bölgesinin kanserleri, karaciğer, safra kesesi, dalak problemleri bile omuz ağrısı ile karşımıza çıkabilmektedir. Boyun fıtıklarının omuza yayılan ağrı yapması dolayısıyla boyun ağrısı yapan nedenlerle omuz ağrısı yapan nedenlerin sıklıkla karışabileceği unutulmamalıdır.
Sıkışma sendromu nedir?
En çok görülen omuz ağrısı nedeni sıkışma sendromudur. Sıkışma sendromu, kolumuzu kaldırmamızı sağlayan kasların tendonlarının ve bu bölgedeki kesenin omuzu oluşturan kemik yapılar arasında sıkışması sonucunda görülür. Elini yukarda kullanan mesleklerde, ev kadınlarında, yüzme ve voleybol gibi spor yapan sporcularda daha sık görülmektedir. Sonuç olarak bu problem omuzu kötü kullanma veya aşırı kullanma hastalığıdır. Bu sendromun önemi gerekli tedavi yapılmaz ve önlemler alınmazsa tendonlarının tamamiyle yırtılmasıyla sonuçlanabileceğidir.
Sıkışma sendromunun belirtileri nelerdir?
Yakınmalar sıklıkla omuzun ve kolun kullanılması sonucu ortaya çıkar. Zamanla ağrı devamlı olmaya başlar. Özellikle geceleri hastayı uyutmayan ağrı haline dönüşür. Hastanın giyinme soyunma gibi günlük yaşam aktivitelerini etkileyecek düzeye gelir.
Sıkışma sendromu nasıl anlaşılır?
Sıkışma sendromunun tanısı sadece hekimin klinik değerlendirmesi sonucu konulur . Maalesef bu konudaki en büyük yanılgı bu sendromunun tanısının manyetik rezonans görüntüleme ile konulduğudur. Manyetik rezonans görüntüleme ve ultrasonografi bize sadece olayın boyutunu anlamakta yardımcı olur.
Sıkışma sendromunun tedavisi nasıl yapılır?
Tedavisinde kolun istirahate alınması, zorlayıcı hareketlerden kaçınılması en önemli konudur. En az 3 ay süreyle elin baş üzerinde kullanılması önlenmeli, bu tür aktiviteler kesinlikle yapılmamalıdır. Tedavinin başında günde 5 defa 20 dakikalık buz paketleri uygulaması yanında ağrı kesici ve anti romatizmal ilaçların kullanılması gereklidir. Buz tedavisi ve ilaç tedavisinden faydalanmayan hastalarda omuza yapılan kortizon enjeksiyonları çok faydalı olabilmektedir.
Ağrı kontrol altına alındığında fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları çok önemli hale gelir. Bu tedavi programı sonunda omuzun doğru kullanılması ve sıkışmaya yol açmadan omuzun kuvvetlendirilme egzersizlerine devam edilmesi çok önemlidir. Altı aylık iyi bir tedavi programına rağmen yeterli sonuç alınamayan hastalarda cerrahi girişim söz konusu olur.
Donuk omuz nedir?
Donuk omuz eklem kapsülünün daralması sonucu kolun hareketlerinin ileri derecede kısıtlanması sonucu ortaya çıkan klinik bir tablodur. Tam olarak nedeni bilinmemektedir Omuz ekleminin iyi tedavi edilmemiş rahatsızlıkları sonrası veya kendiliğinden de oluşabilir. Şeker hastalarında daha sık görülmektedir. Donuk omuz uzun süren bir hastalık mıdır? Donuk omuz 2-3 yıl sürebilen bir hastalıktır. Üç dönemi vardır. Birincisi ağrılı dönemdir ve 1 yıl kadar sürebilir. Bu dönem diğer omuz ve boyun problemleri ile çok sık karışabilen bir dönemdir. İkinci dönem ise omuzun tam olarak donduğu dönemdir. Ağrı azalır fakat hasta günlük yaşam aktivitelerini yapamayacak derecede omuz hareketleri kısıtlanır. Üçüncü dönem ise çözünme dönemidir.
Donuk omuzun tedavisi nasıl yapılır?
Çok çeşitli tedavi yöntemleri vardır. Ancak donuk omuzun tedavisinde en önemli konu hastanın hastalığının uzun süreceğini bilmesidir. Her dönem tedavisi farklılık gösterir. İlk dönem ağrıyla mücadele edilir. İkinci dönemde ise fizik tedavi eşliğinde germe egzersizlerinin yapılması en önemli tedavi yöntemidir.
Kalsifik tendinit ağrılı bir hastalık mıdır?
Omuzda en şiddetli ağrıya yol açan bir patolojidir. Bilinmeyen bir nedenle yumuşak dokuda kireç birikimi diye izah edebileceğimiz tendon üzerinde kristallerin çökmesi ile oluşan bir durumdur. Omuz ağrısı zorlayıcı bir aktivite sonrası ani ve şiddetli bir şekilde başlar. Genellikle basit röntgen filmleri ile tanı konulur (Resim 5). Şiddetli ağrının olduğu dönemde ilaç tedavisinin yanı sıra buz uygulaması ve kalsifik lezyona yapılacak enjeksiyon uygulamaları çok önemli yer tutar. Kronik olgularda ultrason tedavisinin ön planda olduğu fizik tedavi rehabilitasyon programları uygulanır. Ayrıca şok dalga ultrason uygulaması vardır. Çok dirençli olgularda cerrahi olarak bu kalsifikasyonların çıkarılması gerekebilir.
Omuzun çok sık yerinden çıkmasında ne yapılmalıdır?
Eğer bir omuzda herhangi bir travma olmadan tekrarlayan çıkıklar olmaktaysa bu hastalar çıkığın yönüne göre uygun kasların kuvvetlendirmesini içeren fizik tedavi ve rehabilitasyon programlarından çok fayda görürler. Düşme gibi büyük bir travma sonrası omuzu çıkmış daha sonra tekrarlayan çıkılar oluşan hastalarda ise ilk planda cerrahi girişim düşünülmelidir. Omuz ağrısı olan genç hastalarda ve sporcularda ilk olarak düşünülmesi gereken problem omuzda bağların gevşekliğine bağlı instabilite dediğimiz çıkmaya eğilimli olma durumudur.
Omuz ekleminde kireçlenme hastalığı görülür mü?
Yük taşıyan bir eklem olmadığı için omuz ekleminde diz eklemi kadar osteoartrit dediğimiz kireçlenme hastalığı fazla görülmez. Eklem kıkırdağının aşınması ile oluşan bu hastalık gelişti ise fizik tedavi uygulamaları çok önem kazanır. Protez uygulamalarının daha geç yapılmasına olanak sağlar.
Omuz ağrılarında fizik tedavi ve rehabilitasyonun önemi nedir?
Görüldüğü gibi omuz ağrılarının nedenleri çok çeşitlidir. Tümörlerden travmaya kadar geniş bir yelpazeyi içermektedir. Bu nedenle ateş, gece ağrısı, kilo kaybı, kol hareketleri ile değişmeyen sürekli olan ve basit ağrı kesicilerle dinmeyen ağrılarda tümör ve enfeksiyonların mutlaka ekarte edilmesi gereklidir.
İltihaplı romatizma omuzu tutmuşsa tanısı çok çabuk konulmalıdır. Yoksa bu hastalıklar omuz eklemini hemen harap edebilir ve sakat kalınmasına neden olur. Bunun yanı sıra travmalardan sonra mutlaka acil hekime müracat edilmelidir. Travmaya bağlı tendon hasarı, sinir hasarı, çıkıklar olabilir ve omuz çevresi yapılara önemli hasarlar oluşabilir. Bu ilk planda tanısı konulması gereken kanser, enfeksiyon ve iltihaplı romatizmal hastalıklar da bile hastalıkların aşamasına göre yapılacak fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları vardır. En azından eklemin hareketlerini korumak için uygun egzersizlerin yapılması gerekir.
Bu hastalıkların dışında omuz ağrısı yapan patolojilerin çoğunda ise ana tedavi; fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarıdır. Ameliyat gerektiren durumlarda ise ameliyat öncesi ve sonrası mutlaka fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları yapılmak zorundadır. Bu nedenle bel ve boyun ağrılarında olduğu gibi omuz ağrılarında da ilk başvurulacak hekim bu konuda yetkin olan fizik tedavi ve rehabilitasyon hekimi olmalıdır.
Rotator kılıf (cuff) kasları ve fonksiyonları
Rotator kılıf 4 adet kastan oluşur bunlar
Teres minör-> eksternal rotasyon
İnfraspinatus -> ekstarnal rotasyon
Subscapularis -> omuz internal rotatörüdür
Supraspinatus-> deltoid kasıyla birlikte birlikte omuz abduksiyonunda görev alır ilk 15 derecede .omuz stabilizasyonunu sağlar.
ROTATOR CUFF YARALANMASI
Omuz eklemini çevreleyen bu kas grubunun kaslardan birinde yada daha fazlasında veya
tendon grublarında yırtık incilme yada spazm gözükebilir. Özellikle FİTNESS sporuyla uğraşan sporcularda sık rastlanır.
MEKANİZMASI
Bench press omuz press vb hareketlerde kolumuz 90 derece açı yapmasına dikkat etmeliyiz. Önde yaparsak internal rotator kaslarına fazla yük biner arkaya doğru yaparsak eksternal rotator kaslarına biner güğüs ve deltoid kasından yükü o kaslara aktarılır. Pull down pull up gibi hareketlerde de aynı kural geçerlidir . enseye indirdiğimiz zaman latisimus kasından çok eksternal rotatorlara yük biner ağır yük girilirse tendon yada kas lifi yırtık yada incilmesi gözülür. Yüzme basketbol ve tenis gibi baş üzeri aktivitenin tekrarının çok olduğu omuzun aşırı yük binmesine yada tendonun yıpranmasına bağlı olarak da incilme ,kopma ,tendon iltihabı meydana gelebilir Ağırlık kaldırırken ağırlığı taşıyamayıp kolun arkaya veya öne doğru dönmesi sonucunda hem omuz eklemi bağları hemde rotator kas yırtılması yada incilmesi gözükebilir
SEMPTOMLARI
- Kol ve omuzda ağrı
- Omuzda güçsüzlük
- Omuzda hassasiyet
- Hareket kaybı (özellikle baş üzeri aktivitelerde)
- Bench press omuz press pull down gibi hareketlerde omuzda ağrı oluşur ve güç kaybı
TEŞHİS
Fizyoterapist veya doktor tarafından fzik muayene ile anlaşılabileceği gibi kendimizde anlayabiliriz.fakat en güveniliri bilir kişi tarafından kontrol edilmesidir Kendimiz nasıl anlabiliriz ;
1- Hareket kaybı olduysa internal rotasyon yapamıyorsak , eksternal rotasyon yapamıyorsak, kolumuzu yana açma yani abduksiyon hareketini hiç başlatamıyorsak tendon kopmasından şüphelenmeliyiz kesinlikle bir doktora görünmeliyiz
2- Hareketleri yapıyor fakat aşırı ağrılı ve acılı ise gene kısmı yırtık oluşmuş olabilir gene bir bilir kişiye başvurmak gerekebilir
3- enseye çekme yada enseye indirme hareketleri yaparken özellikle kasa fazla yük bindirip kası spazma sokabilirsiniz. Bunu kasları elimizle kontrol ederek diğer rotator kaslarla tonus yani sertlik farkı var mı diye kontrol edebilirsiniz.
4- Kaslar spazma girdiğini düşünüyorsanız iki kolunuzla da eksternal veya internal rotasyon yapmayı deneyin güç kaybı, eşit derecede açılmama var mı? Ağrı oluşuyor mu ? yada yana açmayı deneyin ilk 15 derece de güç kaybı yada ağrı oluyor mu ?
5- Diyelim ki ENSEYE çekme yapıyordunuz omzunuzda bir ağrı oluştu eksternal rotasyon yaptınız hareket yapabiliyorsunuz fakat ağrılı sol kolunuz, sağ kolunuzda bir şey yok internal rotasyon yaptınız sol kolunuz da kısıtlanma oldu, sağ kolda normal, o zaman sol kolunuzda eksternal rotatorlarda spazm olmuş .. eğer test ederken batmalı ağrınız çok fazla yada hiç haraket olmadı o zaman idmanı direk bırakın bir acile gidin !!
6- İnternal rotasyon ve eksternal rotasyonda hareket ettirirken direk ağrılı oluyor hareket kısıtlılığı yok veya çekme yok fakat hareket ağrılı kas yırtığı olmuş olabilir ağrının derecesine ve kasın olduğu bölgede kızarıklık ve morluk durumuna göre bir hastaneye gitmenizde fayda var
SPORA DÖNÜŞ
Ağrı ve güç eşitililiği çok önemlidir spora dönüş kriterleri olarak. Ağrı yok olduğunda ve güç eşitliliği sağlanmaya başlandıktan sonra yük vererek devam edebilirsiniz idmanlarınıza fakat sakatlandım diye idman yapmayı değil omuza yük vermeyi bırakın …. !!!!
ÖNLEMEK İÇİN NELER YAPMALIYIZ
Isınma hareketlerini mutlaka ve doğru yapmalıyız. Özellikle omuz, göğüs, sırt antremanı yapacağımız günler
Peki rotator kasları nasıl ısındırabiliriz ; (bu sırayı izlerseniz sevinirim )
- ağırlıksız internal rotasyon external rotasyon küçük açılarda abduksiyon
- isometrik hareketler yani internal ve eksternal rotasyona zorlayacağız fakat hareket etmeyecek kolumuz. Bir elimile diğerini tutarak olabilir. Havlu kullanarak olabilir
- ağırlık yardımıyla yada threband ile dirençli egzersiz yapmalıyız 10 20 tekrar arası. Düşük ağırlık ve düşük zorlukta threband seçimi daha uygun olur.threband yoksa esnek bir şey de olur.
TEDAVİ
Yırtık tedavisi
Tendon yırtılmasıysa doktorun yada fizyoterapistin vereceği programı uygulayın kesinlikle. Yırtık iyileşmeye başladıkça hatta iyileşme tam sağlandıktan sonra fitness da ilk zamanlarda havlu ile isometric çalışın 2 3 haftalarda cable cross makinasında internal ve eksternal rotasyon hareketini çalışın düşük ağırlıkta yada ağırlıksız eğer cable cross makinası yok ise threband alın bir yere bağlayın öyle yapın fakat threbandın kesinlikle zorluk derecesi düşük olanları alın kırmızı ve yeşil tercih edin. Hiçbir şey bulamazsanız havlu yardımıyla izometrik yapmaya devam edin. Kas yırtılması için yırtığın büyüklüğü önemlidir derin ve büyük bir yırtıksa tendon yırtılması gibi bilir kişi gözetiminde yapılması gerek egzersizlerin.
Yırtık küçük ise kası bir süre dinlendirmek sonra idmanlara devam etmek daha mantıklı. Omuz göğüs günlerinde düşük ağırlık yapın hareketin formuna dikkat edin ve ağrı olursa zorlamayın bırakın başka bölge yapın yada aynı bölgenin başka hareketine geçin. Kas yırtıkların da acı azalmaya başladıkça rotator kasları güçlendirmeye başlayın internal ve eksternal rotasyon yaparak cable cross, threband ,havlu yardımıyla isometric çalışabilirsiniz. Rotator kas yırtıklarının bir tedavi yöntemi daha kas imbalansını sağlamak ; Suprasipinatusunuz yırtıldı ise -à deltoid biceps diğer rotator kasları kuvvetlendireceğiz Infrasipitantus-teresminor-subscapularis kaslarında -à ön deltoid biceps kaslarını kuvvetlendirmeliyiz.
Spazm tedavisi
Spazmın en etkili tedavisi bireysel olarak; kası gerdirmek, kasa kan gitmesini sağlamak(kası çalıştırarak değil) yani sıcak uygulamak ve kası dinlendirmektir. Spazmını varsa eğer omuz bölgene sıcak su torbası koy(yırtık olmadığından eminsen) kasını gerdir. Yaptığı hareketin tam tersini yaptırmalıyız kasa yani. İnternal rotasyon yaptıran kassa eksternal rotasyon yaptırmalıyız eksternal rotatorlarsa internal yaptırmalıyız.
TEDAVİ EGZERSİZLERİ
İsometric egzersizler
Kolumuzu diresekten hareket olacak şekilde duvara bastırıyoruz 10 sn tutup bırakıyoruz
Aynı hareketi bir yere havlu bağlayıp da yapabiliriz.
Önemli olan hareketin açığa çıkmaması ama kasın zorlanması kasa kan pompalanması.
Yırtıklarda spazmda ısınmada kullanılabilir.
Wand egzersizleri
Spazm, tendon kopması, kas yırtığı, tendon küçük yırığı gibi durumlarda kullanılabilir. Hareketleri yaparken önemli olan hareketleri karşı tarafın yaptırması. Kuvvetlendirmek içinde kullanılabilir ameliyat sonrası fakat bu sefer karşı kolu yardımcı olarak kullanmalıyız ana yük ameliyat olan kolda olmalı Frozen shoulder exercise – pole mobility – YouTube linkteki kadının sağ kolunda sakatlık var ve ona göre gösteriyor sizde ona bakarak yapabilirsiniz kendize göre. (medial rotation à internal rotasyon / lateral rotasyon à eksternal rotasyon )
Rotator Cuff Yırtığı Belirtileri ve Tedavisi
manşeti), omzu sabitlemek için birlikte çalışan kas ve tendon grubuna verilen isimdir. Kürek kemiğini üst kola bağlayan kaslardan oluşur (infraspinatus, teres minor, subscapularis, ve supraspinatus). Buradaki tendonlar omuz bölgenizi sabitler, kaslar ise omzunuzu kolayca hareket etmenizi sağlar. Omuz ağrılarının birçok sebebi olabilir ancak bu kas ve tendon grubundaki (rotator cuff) hasarlar ilk akla gelen sebeplerdendir.
Rotator cuff yaralanmaları genellikle üç duruma yol açar
- Sıkışma
- Manşet tendonlarında zayıflık ve güçsüzlük
- Manşet yırtığı
- Doktorunuz durumunuza ve hastalığınızın belirtilerine bakarak sizi ağrı kesicilerle, steroidlerle, fizik tedavi ile veya iltihap önleyici ilaçlarla tedavi edecektir. Cerrahi müdahale de alternatifler arasında yer alabilir.
Rotator Cuff Yırtığı Belirtileri
Omuz manşetindeki incinme sıklıkla rastlanılan bir durumdur ve genellikle bir yırtığın habercisidir. Çekme veya kaldırma hareketleri esnasında, omuz üzerine düşme gibi durumlarda omuz manşetiniz yırtılabilir. Sürekli uygulanan baskı veya kol çıkığı da omuz manşetinin incinmesine neden olabilir.
Rotator Cuff (omuz manşeti) yırtığının bazı belirtileri şunlardır
- Hassas ve zayıf omuz
- Kol ve omuzda ağrı
- Kolunuzu başınızın üzerine kaldırırken zorlanma
- Omzu hareket ettirirken oluşan çıtlama
- Omuz üstüne yatarak uyuyamama
- Uykuya dalmakta ve uykuyu sürdürmekte zorluk
- Arkanıza erişmekte zorluk
Rotator Cuff Yırtığı İçin Evde Uygulanabilecek Tedavi Yöntemleri
Ufak yaralanmaları iyileştirmek için genellikle fazladan bir şey yapmak gerekmez. Acınız dayanılmaz değilse, iyileşme sürecini hızlandırmak için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz:
Omzunuzu dinlendirin
Sürekli tekrarlayan bir incinme söz konusu ise ağrınıza her ne sebep oluyorsa bırakın. Acınız dinene kadar ağır kaldırmayın ve gereksiz aktiviteleri sınırlandırın.
Soğuk ve Sıcak Uygulamalar Yapın
Buz torbası uygulamak ağrıyı ve yanma hissini azaltacaktır. Her üç dört saatte bir yirmi dakika boyunca buz torbası uygulayın. Yangınız azaldıktan sonra yaralı kasları gevşetmek için sıcak torba uygulayabilirsiniz.
Ağrı Kesici Alın
Naproxen, ibuprofen veya asetaminofen gibi reçetesiz satılan ağrı kesiciler ağrınızı dindirecektir.
Omuz Manşeti Egzersizleri Yapın
Omzunuzun hareket kabiliyetini artırmak için bunlara ek olarak hareket açıklığı egzersizleri yapmalısınız. Omuz kaslarının açılmasını ve güçlenmesini sağlayan hareketleri doğru yapabilmek için bir fizik tedavi uzmanı ile çalışmak iyi bir fikir olabilir. Aşağıdaki egzersizlerle işe başlayabilirsiniz ama ağrınız devam eder veya artarsa mutlaka doktorunuza danışın.
Egzersiz 1: Bir yatağın üzerine yüz üstü yatın, kollarınızı omuz hizasında iki yana açın ve dirsekten itibaren doksan derece aşağı sarkıtın. Sonra ellerinizi omuz hizasına kadar kaldırın.
Egzersiz 2: Sol koltuk altınızın altına rulo havlu koyun ve sağ omzunuz üzerine yatın. Bu konumda iken sol kolunuzu dirsekten doksan derece kırılmış bir şekilde havaya, omuz seviyesine doğru kaldırın. Bu esnada sol bileğiniz göğsünüze bakıyor olmalı. Sonra omzunuzu hafifçe geriye atarak yavaşça sol elinizi yukarıya doğru omuz seviyenize kadar kaldırın. Son pozisyonda tüm kolunuz havada, omuz seviyesinde olmalı. Aynı işlemi sağ kolunuz için de uygulayın.
Egzersiz 3: Sol kolunuz üzerine uzanın. Sağ kolunuz dinlenme halinde. Sol omzunuzu biraz içeri çekin ve dirsekten itibaren sol bilek ve elinizi göğsünüze doğru hareket ettirin. İlk pozisyona dönün ve aynı işlemi sağ kolunuz için de uygulayın.
Egzersiz 4: Ayakta iken kolunuzu yan tarafınızla önünüzün arası bir konuma alın. Avuç içiniz aşağı bakar şekilde kolunuzu 45 derecelik bir açı yapana kadar kaldırın. Acıyorsa daha fazla kaldırmayın. Kolunuzu yavaşça indirin ve aynı hareketi diğer kolunuz için de yapın. Başka bir takım egzersizler de deneyebilirsiniz. Ön ve arka omuz germe, sarkaç hareketi gibi omuz manşetiniz için açma germe hareketlerini tercih edebilirsiniz. Lastik şeritler yardımı ile içe ve dışa çevirme hareketi yapabilir, duvar şınavı çekebilirsiniz. İki omzunuzu birlikte çalıştırabilir, kürek kemiğinizi öne çekebilirsiniz.
Rotator Cuff Yırtığı Tıbbi Tedavi
Hafif yaralanmalarda dinlenmek, buz kullanmak ve fiziksel sağaltım belirtileri yok etmek için yeterli olacaktır. Ciddi yaralanmalarda ilaç tedavisi ve sağaltım kaçınılmaz olabilir.
İlaç Tedavisi
Sizin durumunuzda klasik tedavi yöntemleri işe yaramıyorsa size steroid enjekte etmek gerekebilir. Bu yöntem genellikle omuz ağrınız günlük aktivitelerinize, egzersizlerinize, uykunuza mani olursa kullanılır. Bu durumda omuz bağlantı noktanıza şırınga edilen steroid ağrınızı hafifletir. Ancak bu yöntem mantıksız kullanılırsa tendonları zayıflatabilir.
Cerrahi Müdahale
Cerrahi müdahaleden başka seçeneğin kalmadığı farklı omuz manşeti yaralanmaları ile karşılaşılabilir:
Kemik Çıkıntısı: Fazla büyüyen kemikler omuz manşetine zarar vererek ağrıya sebep olabilir. Kemik fazlalığını aldırmak ve zarar gören tendona müdahale edilmesi için cerrahi operasyon şart olur.
Tendon Değişimi Ve Onarımı: Manşet tendonundaki hasarı düzeltmek için cerrahi müdahale şart olabilir. Tendon kol kemiğine tekrar bağlanamayacak kadar çok zarar gördüyse, cerrah o tendonu yakınındaki başka bir tendonla değiştirebilir.
Omuz Değişimi: Omuz manşetinde meydana gelen ağır yaralanmalar, omuz değişimi ameliyatına varacak kadar ciddi müdahaleler gerektirebilir. Yapay omzu iyice sabitlemek içinse ters omuz plastik cerrahisi yöntemi sık kullanılır.
Omuz Ağrısı Neden Olur?
Omuz diyerek tek bir yeri işaret ederiz ama asıl kastettiğimiz tendonlar ve kaslarla birleşmiş olan çeşitli eklemlerdir. Bu sayede kolumuzun hareket kabiliyeti, sırtımızı kaşımaya ya da bir topu uzağa fırlatmaya izin verecek kadar gelişmiştir. Ancak hayatımızı epey kolaylaştıran bu hareket kabiliyetinin de bazı bedelleri olduğunu söylemek yanlış olmaz. Bu hareketlerin sonucunda, omuzdaki yumuşak dokularda ya da kemikli yapılarda çıkık ya da sıkışma gibi sorunlar meydana gelebilir.
Ve sonuçta bu sorunlar bizim için en çok omuz ağrısı anlamına gelir. Omuz ağrısı her yaş grubunda oldukça yaygın bir şikayettir. Farklı yaş gruplarında farklı problemler ortaya çıkarak omuz ağrısına neden olabilir. Yaşlandıkça dokularımız değişir. Çocuk yaşlarda genellikle darbe, yaralanma, zedelenme benzeri nedenlerden dolayı omuz ağrıları görülür. Oysa ilerleyen yaşlarda, omuz ağrıları daha çok yıpranmaya bağlı olarak gelişir.
Bu yıpranma mutlaka omuzun çok fazla kullanılmasından dolayı oluşmaz. Yaşamın doğal akışındaki, normal omuz hareketleri de yıpranmaya neden olabilir. Pek çok yetişkindeki omuz ağrılarının sebebi, omzu döndüren kasları (rotator manşet) etkileyen rahatsızlıklardan biridir.
Omuz ağrısı, omuzdaki küçük bir noktada hissedilebileceği gibi daha geniş bir alanı da etkiliyebilir. Sinirler boyunca ilerleyerek omuza vuran ağrılara çeşitli hastalıklar da yol açıyor olabilir. Safra kesesi hastalıları, karaciğer hastalığı, kalp hastalığı veya boyun omurga hastalıkları omuz ağrısına yol açabilir. Geçici, sürekli veya omzun hareket ettirilmesiyle ortaya çıkan, farklı türdeki omuz ağrılarının en yaygın nedenlerine burada bir göz atacağız.
Omuz Ağrısının Yaygın Nedenleri
Pek çok omuz problemi dört büyük kategori altında toplanır:
- Tendon iltihabı (bursit veya tendinit) ya da tendon yırtığı
- Omuz çıkıkları
- Artrit
- Omuz kırıkları Tümör, enfeksiyon ya da sinirlerle ilgili problemler daha az rastlanan omuz ağrısı nedenleridir. Şimdi, yaygın omuz ağrısı nedenlerini biraz daha ayrıntılı olarak inceleyelim.
- Bursit: Omuzlar da dahil olmak üzere vücuttaki eklemlerimizde bursa adı verilen sıvı dolu kesecikler bulunur. Bursalar, kemikler ve onları saran yumuşak dokular arasında bir yastık görevi görür. Bu şekilde kaslar ve kemik arasındaki sürtünmeyi azalır. Bazı durumlarda omuzun aşırı kullanımı nedeniyle bu keseciklerde iltihap ve ödem meydana gelir. Bursit adı verilen bu rahatsızlık genellikle rotator manşet iltihabı (tendinit) ile birlikte görülür. Omuzdaki pek çok doku iltihaplanır ve ağrılı bir tablo ortaya çıkar. Saçınızı taramaktan tutun da giyinmeye dek varan pek çok günlük işinizi yapmak zorlaşabilir. Yaşı ilerlemiş olanlar, sporcular, çalışırken kol gücünü kullananlar, ağır kaldıranlar risk grubunu oluşturur.
- Tendinit: Kas ve kemiği birbirine bağlayan bağlara tendon adı verilir. Tendonların yıpranmasıyla birlikte tendinit (rotator manşet iltihabı) gelişebilir. Çoğu durumda tendinit, tendonların zamanla yıpranmasına bağlı bir iltihaplanmadır. Nasıl ki bir ayakkabıyı uzun süre giydiğinizde eskidiğini görürsünüz, burada da benzer bir durum söz konusudur. Bazen de kolun ileriye doğru fırlatma hareketi yaptığı spor aktivitelerinin ya da cam silme gibi kolun baş üzerine doğru kalkmasını gerektiren hareketlerin aşırıya kaçması sonucu akut tendinitoluşabilir. Yaşa ya da yıpranmaya bağlı olarak veya artrit nedeniyle görülen tendinite ise kronik tendinit denir.
Omuz Ağrısının Sebepleri
- Tendon yırtıkları: Yaşla ilgili olarak tendon yapısındaki bozulmalar, kazalar, sakatlanmalar veya uzun süre kullanıma bağlı olarak yıpranmalar tendon yırtılmalarına ve kopmalarına neden olabilir. Tendonlarda kısmi bir yırtık olabileceği gibi, tendon tamamen ikiye ayrılacak şekilde kopabilir.
- Omuz sıkışması: Kolunuzu kaldırdığınızda omuz çıkıntısının (omuzun en yüksek noktası) alttaki yumuşak dokulara baskı yapması sonucu sıkışma meydana gelir. Kol havadayken omuz çıkıntısıbursaları ve tendonları sıkıştırır. Bu durum yukarıda sözünü ettiğimiz bursit ve tendinite de yol açabilir. Omuz sıkışması ağrılı ve hareketleri kısıtlayan bir rahatsızlıktır. Zamanla ciddi sıkışmalar sonucu kas yırtılması da görülebilir. Kemik ve eklem yapısındaki anormalliklerin dışında yüzme, voleybol, tenis veya boya yapma gibi omuzun başın yukarısına doğru sıkça hareket ettirilmesi, sıkışmaya neden olabilir. Ev işi yapan ev kadınlarında da sık görülür.
- Artrit: Artrit omuz ağrısı nedenlerinden biridir ancak pek çok artrit tipi vardır. Omuzlarda en yaygın görülen artrit tipi osteoartrit yani kireçlenmedir. Ağrı, şişme ve sertlik gibi belirtiler genellikle ortay yaşlarda ortaya çıkar. Kireçlenme yavaş ilerleyen ve zaman içerisinde ağrısı kötüleşen bir rahatsızlıktır. Spor veya iş sakatlanmaları ya da yıpranmalar ve yırtılmalar kireçlenmeye zemin oluşturabilir. Diğer artrit çeşitleri ise kas yırtılmaları, enfeksiyon ya da eklemde iltihaplanma ile ilgili olabilir. Artrit nedeniyle oluşan ağrıyı engellemek için kişiler çoğu kez omzu hareket ettirmemeye çalışırlar. Ancak bu davranış tam tersi, eklemdeki yumuşak dokuları sertleştirir ve zaman içerisinde omuz hareketleri kısıtlanırken ağrı da artmış olur.
- Donuk omuz: Adından da kısmen anlaşılacağı gibi, donuk omuz şikayeti olan kişilerde omzun hareketleri önemli derecede kısıtlanmıştır. Kolları yere paralel uzatmak mümkün olmaz. Donuk omzun en çok hareketsizlikten kaynaklandığı belirtilir. Romatizmal hastalıklar ya da geçirilen bir ameliyat nedeniyle omuz hareketsiz kaldığında donuk omuz problemi oluşabilir. Diyabet, kalp veya akciğer hastalıkları, romatoid artrit ve çeşitli kazalar donuk omuz nedenleri arasındadır. daha ayrıntılı bilgi için ‘Donuk Omuz Neden Olur?’ başlıklı makalemizi inceleyebilirsiniz.
Omuz Ağrısının Sebepleri
- Omuz çıkıkları: Üst kol kemiğinin başı, omuzdaki yuvasından dışarıya doğru zorlandığında omuz çıkığı meydana gelir. Ani bir sakatlanma ya da omuzun aşırı kullanılması çıkığa sebebiyet verebilir. Omuz çıkığı kısmi olabileceği gibi kemik başının tamamen yuvasından çıkması da söz konusu olabilir. Omuz çevresindeki bağlar, kaslar ve tendonlar bir kez gevşediğinde veya koptuğunda omuz sık sık çıkmaya başlayabilir. Sık omuz çıkmaları eklemde artrit oluşması riskini yükseltir. Omuz çıkığı ağrıya neden olur, çıkan omuzun görünüşü diğerine göre farklılaşır. Omuzu çıkan kişi kolunu vücuduna yakın tutar, dışa doğru hareket ettirmekten kaçınır.
- Omuz kırıkları: Özellikle yaşlılarda düşmeye bağlı olarak omuz kırıklarına sık rastlanır. Gençlerde ise omuz kırıkları daha çok spor sakatlanmaları ya da trafik kazaları ile ilgili olarak görülmektedir. Omuz kırıkları ciddi bir ağrıya, şişliğe ve morarmaya neden olabilir.
- Shoulder and Neck Pain
Omuz Ağrısı Nedenleri
Kas, kemik, sinirler, atardamarlar, damarlar, çok sayıda bağ ve diğer destekleyici dokulardan oluşan omuz ve boyun bölgesi, bu bölgeleri etkileyen farklı koşullar nedeniyle ağrıyabilir. Bu yazıda, omuz ağrısı nedenleri arasında en sık görülenleri hakkında kısa bilgiler bulabilirsiniz, ancak nedenini tam olarak bilmediğiniz ağrılar için vakit kaybetmeden doktorunuza görünmelisiniz. Çünkü omuz ağrısı, basit bir darbe nedeniyle görülebileceği gibi, kalp krizi ve majör travma gibi hayati sorunların bir belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.
Omuzda Ağrı
Omuz ağrısının en çok görülen nedeni kaslar, tendonlar ve omuz yapısını oluşturan diğer yumuşak dokulardaki zedelenmelerdir.
Bu durum bölgeye alınan darbeler, ters hareketler veya omuza aşırı yük bindiren egzersizler neticesinde oluşur. Boyun bölgesinde meydana gelensinir sıkışmasının ağrısı omuza vurabilir. Omuz ağrısının daha ciddi nedenleri arasında ise; omurilik, kalp, akciğer ve mide bölgesinde bulunan bazı organlarda yaşanan sorunlar bulunmaktadır.
Köprücük Kemiği Kırığı: Köprücük kemiğine alınan darbe veya üzerine düşme kemiğin kırılmasına neden olabilir.
Bursit: Eklemler üzerinde bulunan ve yastıklama görevi gören “bursa” keseciğinin yaralanma sonrası şişmesi ve sertleşmesi omuz ağrısına yol açabilir.
Kalp Krizi: Kalp krizinin yarattığı ağrı omuz ve boyun bölgesine vurabilir. Kürek Kemiği Kırığı: Kürek kemiği kırığı, omuzda şiddetli ağrılara neden olabilir. Kürek kemiğinin kırılması için güçlü bir darbe alması gerekir.
Tendonların Zorlanması: “Yönlendirici manşet” (rotator cuff) olarak adlandırılan, omuzu destekleyen tendonlar, ağır kaldırma, egzersizler, özellikle bir şey atmayı içeren sporlar nedeniyle incinebilir. Bunun sonucu olarak omuz hareket ettirildiğinde ağrılar oluşabilir.
Omuzun Ayrılması: Köprücü kemiği (klavikula) ile kürek kemiği (skapula) arasında bulunan bağ darbe sonucu gerilebilir veya yırtılabilir.
Omurga İncinmesi: Araba kazasında kafa ve omurganın şiddetle sarsılmasından ileri gelen travmalar omuzlarda ağrıya yol açabilir. Bu ağrılar genellikle omuz ve boyun bölgesinde kas spazmları ile birlikte görülür.
Tendinit: Kas ve kemikleri birbirine bağlayan tendonların zorlanması ağrıya neden olabilir. Tendinit olarak adlandırılan bu rahatsızlığın bir diğer belirtisi tendonların şişmesi ve hareket kabiliyetini azaltmasıdır.
İltihaplanmalar: Diyafram altında oluşan iltihaplanmalar omuz ağrısına yol açabilir.
Safra Kesesi Hastalıkları: Safra kesesini etkileyen hastalıklar sağ omuzda ağrıya neden olabilir.
Omuz Ağrısı İçin Ne Zaman Doktora Gitmeli?
Neden omuz ağrısı çektiğinizi bilmiyorsanız ve tedavi yöntemleri hakkında bilginiz yoksa bir doktora görünmelisiniz. Doktorunuz muayene sonrası, ağrının nedeni ve bu nedene bağlı olarak uygun tedavi yöntemleri hakkında sizi bilgilendirecektir. Aşağıdaki belirtiler uzman muayenesine ihtiyaç duyduğunuz işareti olabilir.
- Bir eşyayı kaldırırken zorlanıyorsanız
- Eklemde deformasyona neden olabilecek yaralanmalar sonrası
- Dinlenir haldeyken veya geceleri omuz ağrısı çekiyorsanız
- Kolu kaldırırken zorlanıyorsanız
- Eklemde veya kolda şişlik ve yaralanma varsa
- Omuz ağrısı, ateşle birlikte görülüyorsa
- Diğer olağan dışı belirtiler yaşıyorsanız
Omuz Ağrısı Tedavisi
Ağrı için uygulanacak tedavi tamamen ağrının nedenine bağlıdır ve farklılıklar gösterebilir. Örneğin ağır bir egzersiz veya spor sonrası oluşan ağrılar için dinlenme, soğuk veya sıcak kompres faydalı olabilir. Masa başında çalışıyorsanız gün içinde aralıklarla omuz ve boyun bölgesi için esnetme egzersizleri yapabilirsiniz. Bunun dışında, yaralanmalar sonucu oluşan ağrılar için kortizon iğnelerinden, fiziksel tedaviye ve cerrahi müdahaleye kadar farklı tedavi yöntemleri kullanılabilir.
Uyarı: “Omuz ağrısı nedenleri” yazısında yer alan bilgiler çeşitli kaynaklardan derlenmiştir. Hiç bir koşulda teşhis ve tedavi niteliği taşımaz ve bu amaçlarla kullanılmamalıdır. Omuz ağrısı ile ilgili en doğru bilgiyi sadece doktorunuzdan alabilirsiniz.
Leave A Comment