Aşil Tendiniti

Aşil Tendiniti ,Topuk bölgesinde ağrıya en sık neden olan tendon, aşil tendonudur. Aşil tendonu çok kuvvetli bir tendon olmasına rağmen yaralanmaya yatkın bir tendondur. Aşil tendonunun kanlanması zayıftır. Topuk kemiğine yapıştığı noktanın 2-6 cm yukarısında kan akımı daha da zayıflar. Yaşla birlikte azalan kan akımı tendonun bu bölgesini kronik zedelenmeye karşı daha riskli bir hale getirir. Aşırı zorlanmalar; mikrotravmalara ve enflamasyona sebep olur.

Tendonların aşırı kullanıma cevabı iyi değildir, kanlanması ve hücresel aktivitesi zayıf olduğu için iyileşmesi yavaş ve iyi değildir. Akut tendon yaralanmaları inflamasyon, proliferasyon ve matürasyon (yangılanma, çoğalma ve olgunlaşma) şeklinde standardize edilen üç fazlı bir iyileşme süreci ile iyileşirken, aşırı kullanım tendinitlerinde bu üç aşamalı iyileşme süreci oluşmamaktadır. Mikroyaralanmalar yeterli enflamatuvar cevap oluşturamamaktadırlar.

Olay devam ederse tendonda dejenerasyon başlar. Bu durum ise tendonun yırtılmasına, kopmasına zemin hazırlar. Tendonun gücü azalmıştır, yüklere ve yaralanmalara karşı dayanıklılığı düşmüştür. Aşırı kullanım tendinitinde tendonda ödem, kollajen liflerin yapısında ve organizasyonunda bozulma, tip 1 kollajen seviyesinde azalma, travmaya karşı tip 1 kollajenden daha dayanıksız olan tip 2 kollajende artma, damarlanmada artma söz konusudur. Aşil tendiniti esas olarak sporcularda görülmekle birlikte ağır spor yapmayan aktif erişkinlerde de görülür. Aşil tendiniti genellikle bir aşırı kullanım yaralanmasıdır.

Yeterince kuvvetlendirilmemiş esnek olmayan bacak kasları ile tendona aşırı fiziksel yüklenme, düz tabanlık gibi bozuk ayak biyomekaniği (tendona binen yükü arttırır), uygunsuz ayakkabılar, ayak dorsifleksiyonunun kısıtlılığı (kısıtlı dorsifleksiyonda tendon daha kısa sürede, daha kısa bir eklem hareket açıklığında daha fazla yük emmek zorunda kalır) ve tendon yüklenmesinde değişiklik Aşil tendiniti için risk faktörleridir.  Peritendinöz yaralanma, Aşil tendon hasarının daha nadir görülen bir klinik görünümüdür.

Olayı tendonun tekrarlayıcı hareketleri (bisiklete binme gibi) başlatır. Peritendinopati tek başına veya Aşil tendiniti ile birlikte görülebilir. Aşil tendinitinin tersine peritendinit tamamen inflamatuvardır. Akut ve aşırı kullanım yaralanması veya peritendinöz dokuların inflamasyonunda hikaye aynıdır.

Aşil Tendiniti Tedavisi

Aşırı kullanım tendinitinde kişi son zamanlardaki aktivite veya antrenman seviyesinde bir değişiklik tanımlar. Şikayetler ani başlar ve kademeli olarak artar. Ağrı ciddi bir sakatlık oluşturmasa da aktivite devam ettikçe hastanın aktif egzersiz yapmasına engel olur. İstirahat semptomları azaltır fakat aktiviteye geri dönüş ağrıyı yeniden ortaya çıkarır. Sabah ilk adımlardaki ağrı ve tutukluk aşil tendinitinin ana semptomlarıdır.

Tutukluğun derecesi ve süresi tendon sağlığının ve iyileşmenin iyi göstergelerindendir. Tendon ağrısı genellikle tendona lokalize olabileceği gibi diğer bölgelere de yayılabilir. Peritendinitte ise tendon çevresinde sürtünme sesi, şişlik ve belirgin hassasiyet mevcuttur. Muayenede tendon tamamen normal görülebilir ama sıklıkla anteroposterior ve mediolateral planda klasik olarak tendonun ortasında dar bir alanda daha kalın olabilir. Yapışma noktasında şişlik ve ağrı daha nadirdir. Muayenede tendon üzerine basmakla ağrı ayırt edici değildir. Şişlik ve spesifik nodüller saptanabilir.

Tendon çevresi tutulumu varsa, belirgin şişlik, sürtünme sesi ve tendonla birlikte hareket etmeyen şişlik vardır. USG ve MRI en iyi görüntüleme yöntemleridir. Ayırıcı tanıda tarsal tünel sendromu, ayak bileğinin posterior sıkışma sendromu, medial tendinitler, kalkaneal bursit, Haglund hastalığı ve epin kalkanei göz önüne alınmalıdır. Seronegatif romatizmal hastalıklar, RA, Forestier hastalığı benzer semptomlara yol açabilir. Uzun süredir Aşil tendiniti olan kişilerde sıklıkla kemik tendon bileşkesinde kısmi yırtıklar gelişir. Yırtıklar daha çok uzunlamasınadır. Akut dönemde istirahat, buz uygulamaları ve antiinflamatuvar ilaçlar ilk basamak tedavidir.

Tendonu zorlamayan egzersizler yaptırılır. Tendon yapışma yerine üç haftada bir yapılacak proloterapi seansları, PRP uygulamaları, baldır arka grup kaslarındaki kısalığı restore etmeye yönelik İMS uygulamaları, tendon kılıfında sinovit varsa tek seanslık kortizon enjeksiyonları dikkatle yapılabilir. Tendona kesinlikle kortizon yapılmaz. Tendonda tam ya da kısmi kopma varsa cerrahi onarım gerekir. Operasyon sonucu kas kısalıkları için İMS yapılabilir.